Hal ilmi

Hal ilmi

Tasavvuf, kal, yani söze dayalı ilim değil, hal ilmidir. Kitap okumakla, bilgiyi artırmakla değil; ancak yaşayarak, tadarak, hissederek elde edilen bir ilimdir. Durum böyle olunca, herkesin katettiği mesafe, elde ettiği hisse, ulaştığı makam ve hal de farklı olmaktadır. Makam ve haller farklı olunca, tasavvuf için yapılan tarifler de farklı olmaktadır.

Hatta bazen bir kimse birbirinden farklı birden fazla tasavvuf tarifi de yapabilmektedir. Çünkü hal dediğimiz şey, sabit olmayıp değişkendir. Hal değiştikçe kişinin hissiyatı, aldığı lezzet de değişmekte, dolayısıyla yaptığı tarif de değişebilmektedir.

Mesela Cüneyd-i Bağdâdî (kuddise sırruhû) tasavvuf için, “Hakk’ın seni sende öldürüp kendisiyle diriltmesidir” derken, Semnûn (kuddise sırruhû), “Senin bir şeyi mülk etmemen, bir şeyin de seni mülk etmemesidir” demiştir. Farklı hallerde böyle farklı tarifler yapılmıştır. Fakat Resûlullah (sallallahu aleyhi vesellem) ve sahabesinin yaşadığı gibi İslâm’ı yaşamaya çalışmak, temel ilke olarak hiç değişmez.

Hal ilmi

Tasavvuf Sohbetleri