Padişahın Köleleri İmtihanı

Padişahın Köleleri İmtihanı, Mesnevi’den Hikayeler

Bir padişah ucuza iki köle satın aldı. Görünüşü düzgün olan köleyi yanına çağırarak sohbete başladı. Padişah, insanın, dilinin altında saklı olduğunu biliyordu. Padişah konuştuğu köleyi zeki ve tatlı dilli buldu.

Diğer köleyi yanına çağırınca, dişlerinin kapkara, ağzının koktuğunu fark etti. Konuşması da pek düzgün değildi.

Padişah güzel yüzlü köleyi, hamama gönderdi. Dişleri çürük, ağzı kokan kölenin, anlayış ve ahlakını öğrenmek için, “Ben seni beğendim ama, diğer arkadaşın senin için iyi şeyler söylemedi. Kötü arkadaşlarla düşüp kalktığını, hırsız olduğunu söyledi.” dedi. Çirkin köle, “Arkadaşım ne söylediyse doğrudur. Sözlerinden dolayı ayıplamam. Kusuru kendimde ararım” dedi. Padişah ne yaptıysa o köleye, arkadaşı hakkında kötü bir söz söylemedi. Çirkin köle arkadaşının bütün iyiliklerini sayıp döktü. Ona toz kondurmadı. Padişah çirkin köleyi ikaz etti ve, “Arkadaşını övmede fazla ileri gitme. Onu imtihan ederim. Neticesinde sen utanırsın” dedi.

O sırada köle hamamdan geldi. Padişah huzuruna çıkarak; “Sıhhatler olsun. Hiç eksilmeyecek nimetlere erişesin. Çok zarif ve güzel görünüyorsun. Keşke diğer kölenin söylediği kötü huylar, sende olmasaydı. O zaman seninle daha iyi dost olurduk” diyerek onu da diğer köle gibi denemek istedi.

Güzel kölenin bir anda tavrı değişti: “Padişahım! O dinsizin, benim hakkımda söylediklerini lütfen bana da söyler misiniz?” Padişah, “Senin iki yüzlü olduğunu, güzel görünüşüne aldanmamak gerektiğini ve içinin fesatlığını” anlattı.

Köle, arkadaşının kendisi hakkındaki sözleri duyunca iyice öfkelendi. Ağzı köpürdü, yüzü kızardı. Hiddet içerisinde onunla eskiden arkadaş olduğunu, kötü huyları yüzünden arkadaşlığı bıraktığını söyledi. Arkadaşı hakkında kötü şeyler sayıp dökmeya başlayınca, padişah onu susturdu.

“Yeter artık. Bu denemeyle, her ikinizin aslını öğrenmiş oldum. Onun ağzı kokuyor, senin ise için çürümüş, ruhun kokuyor. Bundan sonra sen, o güzel huylu, doğru sözlü arkadaşının emrindesin.”

Hikmeti:

Yüz güzelliği, özdeki çirkinliği gizleyemez. İçteki kötülük er veya geç ortaya çıkar. Hem maddi güzellikler yok olup gider. İç güzelliği dediğimiz mana güzelliği ise ölümsüzdür.

Padişahın Köleleri İmtihanı

Mesnevi’den Hikayeler
Mesnevi-i Şerif, 2 Cilt
Hz. Mevlâna